Kể từ khi được giới thiệu rộng rãi với người hâm mộ từ World Cup 2018, công nghệ VAR đã dần trở thành một phần quen thuộc trong nhịp sống bóng đá. Vẫn có không ít những tranh cãi nổ ra xoay quanh công nghệ tiên tiến này, nhưng chắc chắn có một điều không thể phủ nhận VAR đang giúp cho bộ môn thể thao vua ngày càng có tính công bằng hơn.
Vậy VAR là gì? Công nghệ VAR hoạt động như thế nào và tại sao nó lại được áp dụng rộng rãi tại các giải đấu lớn trên toàn thế giới? Những thắc mắc của anh em sẽ được Bongdaso giải đáp một cách chi tiết và đầy đủ nhất trong bài viết này. Bắt đầu thôi nào.
1 - Công nghệ VAR là gì?
bongdaso
VAR là gì? Trong tiếng Anh, VAR là viết tắt của cụm từ Video Assistant Referee, có thể dịch là công nghệ video hỗ trợ trọng tài. Hiểu cách đơn giản nhất VAR sẽ giúp trọng tài chính xem lại video quay chậm tình huống ở những góc độ tốt nhất có thể và từ đó giúp các ông vua áo đen dễ dàng đưa ra quyết định của mình trên sân cỏ.
Công nghệ VAR được sử dụng tại các giải bóng đá nhằm đảm bảo sự công bằng tối đa cho cả hai đội bóng và tránh các trường hợp gây tranh cãi vẫn thường xuyên xảy ra trên sân bóng.
bongdaso
VAR là công nghệ video hỗ trợ trọng tài xem lại các tình huống gây tranh cãi
Ở thời điểm hiện tại, VAR đã quá quen thuộc với anh em xem bóng đá chúng ta, và công nghệ tiên tiến này còn được bắt đầu sử dụng trong nhiều bộ môn thể thao trên thế giới.
VAR là gì? Công nghệ VAR bao gồm một đội ngũ kỹ thuật viên giám sát video hay còn gọi là các trọng tài phòng VAR. Họ là những người ngồi trong phòng kỹ thuật với nhiều màn hình kết nối với các camera quay vòng ở mọi góc độ trên sân bóng.
Các màn hình dùng để theo dõi đều có độ phân giải cao, cho hình ảnh sắc nét chia theo chiều ngang và chiều dọc, giúp đội ngũ kỹ thuật quan sát, so sánh xem lại tình huống ở các góc máy rõ ràng nhất.
VAR ban đầu được thử nghiệm ở các giải vô địch quốc gia Hà Lan, Hoa Kỳ và Úc. Với những thành công ngoài mong đợi, VAR đã chính thức được FIFA sử dụng tại ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh World Cup 2018 và được viết vào luật bóng đá bởi hội đồng hiệp hội bóng đá quốc tế (IFAB). Công nghệ này đã được chứng minh là hiệu quả trong các trận đấu, mang lại sức ảnh hưởng to lớn cho giải đấu lớn nhỏ trên thế giới.
Anh em đã hiểu được cơ bản VAR là gì giờ cùng Bongdaso tìm hiểu công nghệ VAR hoạt động ra sao.
2 - VAR hoạt động như thế nào?
bongdaso
bongdaso
Tổ trọng tài hỗ trợ tại phòng VAR
Hãy cùng xem xét cách thức hoạt động của VAR trong thực tế để hiểu thêm về loại công nghệ này. Thông thường, một đội giám sát sẽ quản lý và vận hành phòng VAR hay còn gọi là phòng giám sát video, phòng này được đặt ở khu biệt lập và được cấp quyền truy cập vào tất cả các camera đặt trên sân bóng trong suốt trận đấu.
Số lượng camera phục vụ VAR sẽ khác nhau tùy thuộc vào cơ sở hạ tầng của sân vận động và tùy thuộc vào giải đấu. Các camera slow motion và ultra slow motion để bắt những chuyển động siêu chậm với tốc độ khung hình 120 khung hình/giây sẽ được sử dụng. Ngoài ra còn có các máy quay tốc độ tiêu chuẩn với độ phân giải lên đến Ultra HD.
Tại phòng VAR thông thường sẽ có 1 trọng tài VAR và khoảng 3-4 trợ lý video sẽ phụ trách trận đấu. Sau đây là cách thức mà VAR hoạt động tại các giải đấu, cụ thể:
- Trường hợp 1: Xảy ra tình huống mà trọng tài chính đề nghị VAR xem xét
bongdaso
Trọng tài chính đang nhận tư vấn từ tổ VAR
Tổ VAR sẽ giao tiếp với trọng tài chính thông qua thiết bị micro đeo tai, trọng tài chính ra hiệu muốn liên lạc với tổ VAR bằng cách chỉ tay qua micro bên tai. Sau đó, trọng tài chính sẽ ra tín hiệu cho 2 đội tạm dừng thi đấu và thông báo cho các cầu thủ rằng có một tình huống cần được VAR can thiệp. Qua trao đổi với tổ VAR, nếu trọng tài xác định rằng tình huống không có lỗi, trận đấu sẽ tiếp tục.
- Trường hợp 2: Xảy ra tình huống mà tổ VAR đề nghị trọng tài chính xem xét
bongdaso
Trọng tài check VAR xem lại tình huống
Nếu tổ VAR xác định vụ việc cần được kiểm tra lại bằng công nghệ, trọng tài chính sẽ dừng trận đấu và vẽ tín hiệu bằng tay như một màn hình TV để tự mình xem lại tình huống.
Video quay chậm được gửi đến trọng tài qua màn hình được lắp dọc đường biên sân vận động, tại đây trọng tài chính sẽ xem kĩ lại tình huống qua màn hình VAR, hội ý với tổ trọng tài VAR và đưa ra quyết định cuối cùng. Quyết định cuối cùng luôn luôn do trọng tài chính đưa ra.
Như vậy là anh em cũng đã nắm được một số khái niệm về VAR là gì, phần tiếp theo Bongdaso giúp anh em hiểu được tầm quan trọng của VAR và vì sao nó được sử dụng rộng rãi đến như vậy.
3 - Tầm quan trọng của VAR trong bóng đá hiện đại
bongdaso
Việc sử dụng công nghệ VAR ngày càng trở nên quan trọng trong các giải đấu bóng đá hiện nay. Dưới đây là những lợi ích nổi bật khiến VAR trở nên thiết yếu trong các giải đấu trên thế giới:
VAR đóng vai trò cố vấn, đưa ra lời khuyên về các quyết định chính xác và không chính xác của trọng tài về bàn thắng, thẻ phạt và thẻ đỏ, đồng thời hỗ trợ trọng tài sửa sai trong thời gian ngắn nhất. Việc sử dụng VAR trong bóng đá làm hạn chế rất nhiều những tranh cãi về các quyết định của trọng tài, giúp trọng tài giảm tải bớt áp lực khi đưa ra các quyết định của mình.
Theo thống kê, công nghệ VAR có độ chính xác khi nhận định các tình huống nhạy cảm rất cao lên đến 93-95%. Điều này chứng tỏ rằng việc sử dụng VAR sẽ đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong trận đấu. Khán giả như anh em chúng ta không còn nhiều lúc phải ức chế và phẫn nộ với những quyết định không chính xác của các trọng tài như trước.
Khi mọi tình huống trên sân đều được xử lý chính xác thì những pha biểu diễn đẹp mắt mới mang lại cảm xúc tốt nhất cho người xem. Do đó, sự ra đời của công nghệ VAR sẽ góp phần giúp bóng đá làm đúng nhất vai trò mà nó giỏi nhất đó là kết nối người hâm mộ và đem lại vinh quang cho đội bóng xuất sắc nhất.
bongdaso
VAR can thiệp vào các tính huống nhạy cảm có thể làm thay đổi cục diện trận đấu.
Tuy nhiên, bất kỳ sự đổi mới nào lúc đầu đều gây ra một loạt phản ứng, ủng hộ – rất nhiều nhưng phản đối – cũng chẳng ít. Công nghệ VAR cũng không phải ngoại lệ. Một câu hỏi lớn được đặt ra từ những người phản đối cho rằng khi sử dụng VAR là liệu các trọng tài có chủ quan khi đưa ra các quyết định một cách vội vàng và nếu VAR chính xác như vậy, trọng tài có cần phải xuất hiện trên sân. Bên cạnh đó VAR làm cắt vụn trận đấu, làm triệt tiêu cảm xúc của người hâm mộ, vân vân và mây mây…
Nói gì thì nói, nhận xét một cách khách quan nhất, VAR không làm giảm sức mạnh của các vị vua áo đen, mà ngược lại, hỗ trợ họ kiểm chứng những quyết định quan trọng khi họ tin rằng điều đó là cần thiết. Trận đấu vẫn được điều khiển bởi các trọng tài chỉ khác là những quyết định đôi khi mang tính chất nhạy cảm đứng giữa lằn ranh đúng sai bây giờ đã có VAR giúp xóa nhòa lằn ranh ấy.
VAR là gì? VAR là công nghệ tiên tiến, đột phá và mang lại những điều tích cực cho thế giới bóng đá nhất trong vòng một thập kỉ qua.
4 - Những trường hợp nào cần VAR can thiệp
bongdaso
Dù VAR hỗ trợ trong tài rất chính xác nhưng để tránh trận đấu bị cắt vụn khi mỗi lần trọng tài chính tham khảo VAR, FIFA đã quy định công nghệ VAR sẽ chỉ được sử dụng trong các tình huống cụ thể trong trận đấu. Dưới đây là một số ví dụ về các tình huống điển hình mà công nghệ này được phép sử dụng:
4.1 - Bàn thắng gây nhiều tranh cãi
bongdaso
Khi bàn thắng được ghi trong một trận đấu nhưng có nhiều bất đồng về tính hợp lý thì trọng tài sẽ sử dụng công nghệ VAR. VAR có thể phát hiện ngay cả những lỗi nhỏ nhất như bóng sượt qua tay và việt vị trong vài cm.
Điều này giúp trọng tài có thể nhìn thấy toàn bộ diễn biến của bàn thắng và đưa ra quyết định tốt nhất để tránh tranh cãi và mang lại sự công bằng cho cả hai đội. Nếu trọng tài xác định bàn thắng đã ghi không hợp lệ sau khi tham khảo VAR, bàn thắng sẽ được hủy bỏ.
4.2 - Thổi phạt đền 11m
bongdaso
bongdaso
Vòng cấm địa là nơi VAR thường xuyên được sử dụng
Công nghệ VAR sẽ hữu ích nhất và được sử dụng thường xuyên nhất trong vòng cấm. Những tình huống đá phạt đền thường có tỉ lệ ăn bàn rất cao có khả năng thay đổi cục diện trận đấu nên các đội bóng đặc biệt quan tâm đến những tình huống này. Sau khi tham khảo hình ảnh VAR, quyết định thổi phạt đền của trọng tài có thể được tiếp tục hoặc hủy bỏ.
Trước đây, chỉ tay vào chấm phạt 11m luôn là một trong các quyết định nhạy cảm gây ra rất nhiều tranh cãi của các trọng tài. Tuy nhiên, VAR đã giảm bớt phần nào áp lực trên đôi vai của các ông vua áo đen.
4.3 - Thẻ đỏ trực tiếp
bongdaso
Việc một cầu thủ nhận thẻ đó và phải chơi thiếu người là cơn ác mộng đối với bất kỳ đội bóng nào. Vì thế, việc truất quyền thi đấu của một cầu thủ trên sân khiến trọng tài phải chịu rất nhiều sức ép trước quyết định rút thẻ đỏ của mình. Trong trường hợp này, trọng tài có thể yêu cầu VAR xem xét lại tình huống.
Mặt khác, VAR chỉ được sử dụng để tham vấn khi liên quan đến tình huống trọng tài rút thẻ đỏ trực tiếp, còn thẻ vàng thứ hai không sử dụng công nghệ này.
4.4 - Nhận định sai lầm của trọng tài
bongdaso
Trên thực tế, đã có rất nhiều trường hợp trọng tài đưa ra những quyết định không chính xác, dẫn đến nhiều đội thua cuộc. Điều này sẽ khiến các cầu thủ, huấn luyện viên và hàng triệu người hâm mộ bóng đá tức giận. Do đó, công nghệ VAR sẽ được sử dụng để sửa những lỗi này trong trường hợp như thế. Nhờ đó, mọi quyết định đều được đưa ra một cách chính xác và công bằng.
5 - Công nghệ VAR có được sử dụng tại Việt Nam
bongdaso
Công nghệ VAR lần đầu tiên được thử nghiệm tại giải vô địch quốc gia của Hà Lan trước khi chính thức được triển khai tại VCK World Cup 2018 tại Nga. Sau giải đấu này, nhiều quốc gia đã sử dụng VAR trong các giải đấu của họ vào mùa giải tiếp theo.
Cho đến nay, hầu như tất cả giải đấu cấp câu lạc bộ đã sử dụng công nghệ VAR trên khắp thế giới, bao gồm các giải đấu hàng đầu như Anh, Pháp, Đức, Ý, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Đan Mạch và các giải đấu khác.
Ở cấp độ đội tuyển quốc gia, hầu hết các giải đấu của FIFA, liên đoàn bóng đá châu lục và khu vực đều đưa VAR vào các giải đấu như World Cup, EURO, Copa America, Asian Cup, CAN,…
Công nghệ VAR cũng đã xuất hiện tại Đông Nam Á ở giải Thai League của Thái Lan, và V.League của chúng ta thì vẫn chưa thể triển khai được công nghệ tiên tiến này vì nhiều lí do khác nhau.
Tối 7/9/2021, khoảng 15 camera đã được lắp đặt trên sân Mỹ Đình để phục vụ công nghệ video hỗ trợ trọng tài trong trận Việt Nam – Australia ở vòng loại thứ 3 World Cup khu vực châu Á đánh dấu lần đầu tiên người hâm mộ nước nhà được “chạm trán” VAR trên chính sân vận động Mỹ Đình.
6 - Lời kết
bongdaso
Với những thông tin mà Bongdaso giải đáp chi tiết về VAR là gì. Những anh em yêu thích trái bóng tròn chắc chắn đã biết thêm được một kiến thức vô cùng thú vị về công nghệ tiên tiến được sử dụng trong thế giới bóng đá. Dù có nhiều quan điểm trái chiều nhưng không thể phủ nhận VAR đã mang đến một môi trường thể thao bình đẳng và văn minh hơn. Hãy theo dõi mitom2.com để cập nhật những tin tức và kiến thức bóng đá hấp dẫn nhất nhé anh em.
Trên đây là những tổng hợp "Công nghệ VAR là gì và những điều cần biết về VAR trong bóng đá?" của BongDaSo. Nếu bạn thấy blog bóng đá thú vị hãy luôn theo dõi và đón đọc các bài viết mới của chúng tôi trên website: www.bongdaso.com.vn
Xin chân thành cảm ơn quý vị. Mong rằng Bongdaso luôn là địa chỉ tin cậy và yêu thích của bạn mỗi khi đọc tin tức về bóng đá!